تفاوت الکل طبی و صنعتی چیست؟

شناخت الکل اتانول و متانول

شیوع گسترده ویروس کرونا (کووید 19) سبب کمیابی الکل طبی (اتانول) و افزایش ناگهانی تقاضا از سوی عموم شد، به همین دلیل امروزه شناخت الکل اتانول و تفاوت آن با سایر الکل ها از جمله الکل متانول برای همه الزامیست. در این مقاله قصد داریم در مورد تفاوت الکل خوراکی و صنعتی یا همان اتانول و متانول بحث کنیم و خواندن این مطلب برای تمامی افراد ضروری است. در واقع اتانول نوعی الکل طبی بوده که جنبه دارویی، بهداشتی و خوراکی دارد و رنگ آن سفید است. این در حالیست که متانول الکلی بسیار کشنده و سمی بوده و نمی توان از آن بصورت خوراکی یا دارویی استفاده کرد. در ذیل الکل های اتانول و متانول را بصورت کامل مورد بررسی قرار می دهیم:

الکل طبی (اتانول)

برخی الکل طبی را با نام های اتیل الکل، الکل میوه (با فرمول شیمیایی C2H50H) و الکل اتیلیک نیز می شناسند. این نوع الکل خاصیت آتش گیری داشته و مایعی کاملاً بی رنگ است و شعله ای به رنگ آبی تولید می کند، در واقع الکل طبی سمیت ندارد و از آن بعنوان نوشیدنی الکلی نیز استفاده می شود و بوی شدیداً تندی دارد. الکل اتانول با تخمیر نشاسته و قند بدست می آید؛ بگونه ای که توسط چغندر قند، غلات (ذرت) و نیشکر می توان آن را تولید کرد. بدین ترتیب مواد قندی طی یک واکنش بی هوازی توسط مخمرها به اتانول و گاز دی اکسید کربن تبدیل می شود.

از الکل اتانول می توان برای ضدعفونی کردن دست ها و سطوح نیز استفاده کرد، در واقع تماس این الکل با دست و سطوح، سبب می شود تا یک دقیقه تمامی باکتری ها، ویروس ها و میکروب ها نابود گردند. البته اگر می خواهید از این الکل بعنوان ضدعفونی کننده استفاده کنید، باید آن را تا 70 درصد رقیق کنید؛ وگرنه اگر میزان غلظت آن از این حد کمتر باشد، خاصیتی ضدعفونی کننده نخواهد داشت. امروزه الکل طبی در صنایع پزشکی، آرایشی بهداشتی، صنایع غذایی و دارویی بیشترین استفاده را دارد. برای تولید الکل طبی می توانید از دستگاه های تقطیر الکل هیمورا استفاده کنید.

الکل متانول (صنعتی)

الکل متانول (متیل الکل) حالت سمی داشته و توسط پوست جذب می گردد؛ بنابراین در استفاده از آن احتیاط کنید و مواظب باشید با پوستتان در تماس قرار نگیرد. نوشیدن الکل صنعتی بسیار خطرآفرین بوده و ممکن است سبب کوری و حتی مرگ شود. استفاده از الکل صنعتی بر روی سطوح نیز خطرناک است؛ زیرا به مرور تبخیر و در هوا پخش شده و از طریق تنفس، سبب مسموم شدن افراد می گردد.

جذب این الکل از طریق پوست، باعث می شود افراد با مشکلات زیادی از جمله اختلالات کلیوی و کبدی مواجه گردند و حتی روی مغز افراد نیز اثرات بد می گذارد. الکل صنعتی را می توان  با الکل اتانول ترکیب کرد و معمولاً به آن رنگ قرمز یا زرد می زنند تا بتوان آنها را از هم تشخیص داد.

الکل متانول از لحاظ قدرت ضدعفونی کنندگی، خیلی ضعیف تر از اتانول عمل می کند، پس توصیه می شود از آن برای ضدعفونی کردن سطوح و … استفاده نکنید. این نوع الکل مصارفی صنعتی و شیمیایی دارند و از آنها بعنوان سوخت و حلال نیز استفاده می شود. از دیگر کاربردهای متانول می توان به تولید مواد منجره، پلاستیک، رنگ، ساخت ظروف آشپزخانه و دوربین و … اشاره کرد.

تولید متانول بهتر است در مکان های صنعتی بزرگ و مجهز صورت گیرد؛ زیرا  به دما و فشار بالا نیاز دارد. برای تولید آن می توان از روش تقطیر چوب نیز استفاده کرد؛ به همین دلیل به این نوع الکل، الکل چوب هم گفته می شود.

چگونه اتانول را از متانول تشخیص دهیم؟

از آنجایی که برخی افراد سودجو به الکل صنعتی، وایتکس اضافه می کنند تا سفید شود و آن را بعنوان الکل طبی می فروشند، باید احتیاط کنید و با روش های مختلف آن را تست نمایید تا از طبی بودن آن مطمئن شوید. برای تشخیص اتانول از متانول، شعله کوچکی را روی الکل روشن کنید تا شعله تشکیل شود، بدین ترتیب اگر رنگ شعله در بخش تحتانی آبی شد و در بخش بالا زرد و نارنجی، مطمئن باشید متانول است، این در حالیست که شعله ای که بر اثر سوختن الکل اتانول حاصل می گردد، کاملاً یکدست و آبی رنگ می باشد.

نکات قابل توجه

• الکل متانول گزینه مناسبی برای ضدعفونی کننده سطوح به منظور نابودی باکتری ها و ویروس ها نیست.
• الکل های متانول و اتانول هر دو مایع بی رنگی هستند و با بوییدن هم قابل شناسایی نیستند.
• بهتر است جهت ضدعفونی کردن سطوح، از الکل اتانول بصورت مستقیم استفاده نکنید و دستمالی مرطوب و یا پدها را آغشته به الکل کنید، سپس اجسام را ضدعفونی کنید، با این روش هم در مصرف الکل صرفه جویی می شود و هم کارایی بیشتری خواهد داشت.
• برای ضدعفونی دست ها و سطوح، بهتر است الکل اتانول از نوع 70 درصد باشد.
• الکل اتانول، یک ضدعفونی کننده مناسب و قوی برای نابودی انواع ویروس، از جمله ویروس کروناست.

نتیجه گیری

در این مقاله، تفاوت الکل صنعتی و خوراکی بیان شده است که می توان نتیجه گرفت الکل متانول از نوع صنعتی بوده و حالت دارویی و آشامیدنی ندارد، در واقع این نوع الکل کشنده و سمی است. الکل اتانول قابل شرب بوده و در مراکز دارویی و بهداشتی زیاد استفاده می شود. متانول و اتانول هر دو بی رنگ هستند، معمولاً به الکل متانول رنگ قرمز و زرد می زنند تا قابل شناسایی باشند. الکل اتانول بوی تندی دارد و اگر آن را بسوزانید رنگی کاملاً آبی خواهد داشت؛ ولی متانول در هنگام سوختن، شعله ای ترکیبی به رنگ های آبی، زرد و نارنجی تولید می کند.